Hoe help je iemand zijn rouwproces door?
Het is natuurlijk super attent om iemand te willen helpen voor een uitvaart. Maar vaak is het juist net na de uitvaart dat een familie of individu de meeste steun nodig heeft, wanneer de uitvaartbegeleiding eindigt en de familie weer uit het zicht is. Weet je niet zo goed hoe je iemand in zijn rouwproces kan ondersteunen? Dan ben je niet alleen. De dood en overlijden zijn onderwerpen die we het liefst vermijden, gezien we er oncomfortabel mee zijn of simpelweg niet de juiste manieren kennen om iemand te ondersteunen.
Wil je toch iemand helpen, dan is het van belang dat je op de hoogte bent van de vijf stadia van rouwen. Houd in je achterhoofd dat deze stadia niet van één tot vijf chronologisch worden doorlopen. Vaak verschiet iemand willekeurig van de ene in de andere fase. Iemand zijn rouwproces doorhelpen is daarom een voortdurend proces.
Ontkenning
Wanneer iemand in dit stadium is, is hij of zij nog niet klaar om de feiten te accepteren zoals die nu eenmaal zijn. Ontkenning is een vorm van shock, en helpt iemand aanvankelijk om te gaan met een gegeven situatie. Je kan mensen die in ontkenning zijn niet haasten. Je moet er simpelweg gewoon voor hen zijn.
Woede
Woede is een natuurlijke emotie nadat een dierbare is komen te overlijden. De woede kan zich intern of extern manifesteren. De woede kan gericht zijn op de overledene: de achterblijver voelt zich dan in de steek gelaten door de overledene. Laat deze persoon zich niet verontschuldigen voor dit gevoel. Laat de woede stromen. Het kan zomaar voorkomen dat de woede zich op jou richt, maar trek dit niet persoonlijk aan.
Onderhandelen
Onderhandelen is heel gewoon vlak voor iemand komt te overlijden. We onderhandelen misschien met God of het universum: als ik dit en dat doe, red dan alsjeblieft mijn geliefde. Na het overlijden gaat onderhandelen vaak hand in hand met schuldgevoel. De beruchte ‘wat als’ vragen. Het kan lastig zijn om de persoon in kwestie te overtuigen dat hij of zij niet verantwoordelijk is voor het overlijden. Ook deze fase is een kwestie van uitzitten.
Depressie
Voor de depressieve voelt deze periode aan als eindeloos. Een dierbare verliezen is ook een depressieve gebeurtenis, dus gevoelens van depressiviteit zijn op hun plaats. Wanneer deze gevoelens maandenlang aanhouden, of suïcidale tendensen zijn te herkennen, is het wijs in te grijpen en een professional te raadplegen.
Acceptatie
Acceptatie betekent niet per se dat een persoon er vrede mee heeft. Het betekent meer een einde van de staat van ontkenning: de realisatie dat deze situatie permanent is. En daarmee ook de erkenning dat hij of zij er mee moet dealen en het verdriet een plek moet geven.
Het verdriet zal niet weggaan, maar de persoon zal er mee leren leven. Iemand in verdriet steunen is vaak een kwestie van tijd.